Spoedechografie voor Giant Cell Arteriitis (implementatie)
| Afgerond in: | Q4 2024 |
| Achtergrondinformatie | GiantCelArteriitis / ReusCelArteriitis (RCA) is een vorm van grote vaten vasculitis die zich zowel met een diffuus als specifiek klinisch beeld kan presenteren in de eerste lijn en bij verschillende specialisten in de tweede lijn. In de huidige indeling van het ziektebeeld onderscheidt men een “grote vaten” vorm (internationaal: large vessel) en de craniële vorm (vroeger arteriitis temporalis genoemd). Deze laatste beperkt zich tot de craniële arteriën waarbij de arteria temporalis de meest onderzochte is. Echter bij 2/3 van de patienten doen zowel de craniele als ook de systemische vaten mee. Bij patiënten met craniële RCA kan oogproblematiek optreden, veelal leidend tot permanent visusverlies. Ook zijn er patiënten waarbij een beroerte optreedt met ernstig restletsel of overlijden tot gevolg. Om deze reden is het belangrijk om patiënten waarbij gedacht wordt aan een (craniële) RCA snel te evalueren in een ziekenhuis, waarbij liefst binnen 24 uur diagnostiek kan worden gedaan en bij de diagnose RCA snel en gestart kan worden met prednisolon . Een snelle work-up is essentieel, aangezien de prednisolon behandeling de sensitiviteit van de aanvullende onderzoeken binnen enkele dagen vermindert. Met tijdig starten van behandeling wordt ernstige restschade zoveel mogelijk voorkomen. In Nederland is er een aantal centra dat een dergelijke “fast-track” polikliniek aanbiedt. Binnen deze versnelde diagnostische work-up heeft de echografie een centrale plaats vanwege de brede beschikbaarheid, directe toegang en snelle diagnosestelling. Internationale literatuur ondersteunt deze rol voor de echografie. Op basis hiervan heeft de echografie een centrale plaats gekregen in de recente internationale richtlijnen. In de vigerende Nederlandse multidisciplinaire richtlijn is er daarom besloten om echografie als eerste diagnostische test te adviseren voor patiënten die zich presenteren met een klinisch beeld dat verdacht is voor RCA. De echo kan snel de arterie temporalis en de zijtakken in beeld brengen en daarnaast kan ook de arteria axillaris goed beoordeeld worden. Craniële RCA geeft in de praktijk een grotere uitdaging, met name vanwege de acuut bedreigende klinieken diagnostische en technische uitdagingen. |
| Doelen | Gezien de centrale positionering van de echografie binnen de huidige richtlijn is het essentieel om deze vorm van diagnostiek goed in te bedden in de Nederlandse situatie. Dit is de basis geweest van de elearning “echografie bij RCA”. In de handreiking schetst de werkgroep de uitdagingen en voorwaarden voor de implementatie van echografie in de Nederlandse ziekenhuizen. |
| In samenwerking met | NVR |
| Contactpersoon NIV | Maike van Leeuwen |
| Relevante links / bijlagen | Richtlijn reuscelarteriitis Handreiking spoedechografie GCA E-learning spoedechografie GCA |
