Landelijk harmoniseren van endocriene functietesten

Afgerond in:	Q2 2024
Achtergrondinformatie	Dynamische endocriene functietesten zijn cruciaal voor diagnose en vervolg van endocriene ziekten. Ze worden in bijna alle ziekenhuizen uitgevoerd, maar uitvoering verschilt per locatie, evenals de laboratoriumbepalingen. De interpretatie van uitslagen is juist statisch en gebaseerd op afkapwaarden uit oude literatuur. Hierdoor kan het dat bij verdenking hypocortisolisme in centrum A wél de diagnose bijnierschorsinsufficiëntie gesteld wordt, maar niet in centrum B.
Doelen	Doel van het project is om praktijkvariatie te minimaliseren door standaardisatie en harmonisatie van uitvoering, laboratoriumanalyses en interpretatie van testuitslagen.
Laatste statusupdate	Q4 2021: Vanuit de Nederlandse Vereniging voor Endocrinologie (NVE) zijn daarom de commissie en werkgroepen Harmonisatie Functietesten gestart en sinds april 2020 wordt dit project ondersteund door SKMS gelden. Doel van dit project is om praktijkvariatie van 20 endocriene functietesten te minimaliseren door standaardisatie en harmonisatie van uitvoering, laboratoriumanalyses en interpretatie van de testuitslagen. Dit project vormt wereldwijd een primeur op het gebied van harmonisatie van de diagnostische testen voor het vaststellen van endocrinologische aandoeningen. Harmonisatie zal leiden tot gepast gebruik van de endocriene functietesten en minder praktijkvariatie. Inmiddels zijn we een eind op weg in de eerste fase van het project, waarin endocrinologen, klinisch chemici en kinderartsen vanuit perifere ziekenhuizen en academische ziekenhuizen bestaande protocollen kritisch hebben gereviseerd op basis van de beschikbare literatuur. De tweede fase van het project is ook van start gegaan. Er wordt gewerkt aan het reduceren van de variatie in de resultaten van de hormoonbepalingen tussen laboratoria middels harmonisatie of standaardisatie om er zo voor te zorgen dat hormoon analyse in elk laboratorium tot een zelfde resultaat leidt. Vervolgens zullen beslisgrenzen opnieuw geëvalueerd worden en voorstellen voor landelijke beslisgrenzen behorende bij de functietesten volgen. De protocollen voor de functietesten die definitief zijn goedgekeurd zijn voor iedereen online beschikbaar op de website van de NVE en kunnen al geïmplementeerd worden.
In samenwerking met	NVE
Contactpersoon NIV	Gertjan Mantjes
Oude updates?	Q3 2021: Er zijn op dit moment geharmoniseerde protocollen beschikbaar van: – Metyrapon test – Screeningstest primair hyperaldosteronisme – Confirmatietest primair hyperaldosteronisme – GHRH-Arginine test bij volwassenen – Orale glucose toleratie test voor diagnostiek acromegalie bij volwassenen – Cortisol in 24 uurs urine test – Middernacht speeksel cortisol test – Dexamethason-CRH test – Dexamethason suppressie test (7mg iv) – Dexamethason suppressie test overnight (1 mg) – Dorstproef (kinderen) – Dorstproef (volwassenen) – Insuline toleratietest (ITT) bij de diagnostiek van groeihormoon deficiëntie bij volwassenen – Insuline toleratietest (ITT) bij de diagnostiek van bijnierinsufficiëntie – ACTH-stimulatietest (SynACTHen) bij volwassenen – Corticotropine Releasing Hormone (CRH) test Deze protocollen zijn te vinden op de NVE website en te downloaden. Op de website zijn ook patiëntenfolders beschikbaar die aangepast zijn naar de geharmoniseerde protocollen.